Z cyklu „Ćwiczenia na piąt(ek)kę” #2. Odwaga i wartości. Jeśli zastanawiasz się, dlaczego niektórzy np. na uczelni, w szkole, kursach odważnie wyrażają swoje zdanie, chętnie wypowiadają się na forum, choć czasem jest wrażenie, iż daleko tym wystąpieniom do perfekcji i wymagają one niejednego szlifu pod względem rzeczowości, to odpowiedź jest prosta: te osoby mają w sobie odwagę i to, co mówią jest w pewien sposób im bliskie, czyli spójne z ich perspektywą patrzenia na świat. Oczywiście dotyczy to również wypowiedzi o charakterze mocno krytycznym. Łatwiej jest bowiem dobierać słowa, obstawać za czymś (np. daną sytuacją), za kimś (np. bohaterem literackim), jeśli wierzy się w to, co się mówi. Nie chodzi przy tym, żeby cały świat aprobował te treści, tylko o to, iż osoba czuje się orędownikiem tego, co mówi. Co z tego wynika? Przede wszystkim, jeśli trzeba opanować jakiś materiał np. z listy bibliograficznej, to jasne, iż należy mieć pojęcie o wskazanych tam dziełach, jednak z tego rezerwuaru dobrze jest wybrać kilka, z którymi jest komuś wybitnie „po drodze”, a następnie przy każdej możliwej okazji (np. podejmowanym temacie) nawiązywać do tego, co zostało przez nas wybrane, zaakcentowane. Taka strategia nie ma nic z postawy ignoranta i odnosi się nie tylko do sytuacji uczelnianych, szkolnych, poza tym łączy ona perspektywę holistyczną i ekspercką. Ekspert ma świadomość ukontekstowienia swojej dziedziny, a nawet jej charakteru interdyscyplinarnego, ale jednocześnie akcentuje w swoich wypowiedziach te obszary, na których zna się w sposób szczególny. Łatwo to wyobrazić sobie w odniesieniu do jakiś zagadnień medycznych, natomiast – z uwagi na charakter CTS – interesują nas przede wszystkim obszary humanistyki.
Ćwiczenie: Wyobraź sobie, że musisz podjąć jakiś temat (np.: opowiedzieć o odkurzaczach, zagadnieniu miłości w literaturze, sałatkach owocowych, czy szlakach turystycznych) i
1) po pierwsze w dwóch, trzech zdaniach pokaż, iż jesteś rozeznany w problemie, który podnosisz (np. powiedz o typach odkurzaczy, rodzajach szlaków itp.), następnie doprecyzuj, że z tego rezerwuaru możliwości niebezzasadnie trzeba zaakcentować konkretne opcje (np. opowiedzieć o miłości nieszczęśliwej, odkurzaczach bezprzewodowych).
2) Następnie przejdź do ukazania konkretnej opcji w ważnym dla niej kontekście, np.: społecznym, gatunkowym, rodzajowym, kulturowym, pragmatycznym.
3) Potem przejdź do szczegółowego omówienia. Co więcej, dobrze jest pokazać, iż te opcje, które zostały przez nas omówione są warte większej uwagi (np. rzecz jasna nie opowiemy w 2 minuty o całej specyfikacji produktu) i ostatecznie dać swojemu odbiorcy (np. słuchaczowi) możliwość wyboru.
UWAGA! Być może podąży on śladem naszych wypowiedzi i rekomendacji, ulegnie sile perswazji, jednak – co jest istotne – nigdy przekonywanie nie może oznaczać przemocy, indoktrynacji, być atakiem na wolność odbiorcy. Stąd jeszcze jeden wniosek: ważne nie tylko jak kotś przekonuje, ale również kto tej perswazji używa, kogo słuchamy. Pozdrowienia od CTS.
PODZIEL SIĘ