Nauka to sposób poznawania świata, rzeczywistości. Być może jest najbardziej szlachetnym i nobliwym, natomiast nie jedynym. Platon w momentach zmęczenia tą formą ponoć sięgał po poezję dostarczającą wielu przeżyć i pozwalającą nie tylko przez metaforyczność przekroczyć granice, które wyznacza nauka.
Pani Violeta – właścicielka szkoły języka polskiego za granicą zwróciła się do mnie z pytaniem o rolę zabawy procesie edukacji. Zainspirowała mnie zatem do tego wpisu.
Dzieci, w przeciwieństwie do dorosłych, mają naturalną zdolność wchodzenia w zabawę. Dla nich także granica między zabawą a pracą jest płynna, stąd znakomicie może uczyć się poprzez zabawę. (por.: B. Dymara (red.), Dziecko w świecie zabawy. Zabawa i radość w literaturze, muzyce i życiu codziennym, Kraków 2009).
„Aby idea zabawy wypełniła się, konieczne jest tak podkreślane zarówno przez Szymborską, jak ks. Twardowskiego zdziwienie i zadziwienie się światem” (Stanisław Bortnowski Lekcje z akcentem na pomarańczową twórczość [w:] Twórczość i tworzenie w edukacji polonistycznej, red. Anna Janus-Sitarz, Kraków 2012, s. 176).
Wartość zabawy doceniła kultura wysoka.
Pamiętamy, np.: „Zabawy Przyjemne i Pożyteczne” wydawane w czasach króla Stasia i mocno akcentujące dydaktyczny charakter zabawy, działalność Piwnicy pod Baranami, inteligenckie zabawy na spotkaniach organizowanych przez Wisławę Szymborską. Tego rodzaju aktywność angażuje zmysły, pobudza kreatywność i sprawia ogromną radość. Radość, bo zabawa ma bawić, cieszyć, sprawiać jej uczestnikom przyjemność! W RADOŚCI TKWI WARTOŚĆ ZABAWY. MOŻNA TAKŻE
STWIERDZIĆ, ŻE ZABAWA MA WARTOŚĆ AUTOTELICZNĄ.
Bawiąc się wchodzimy w inne role społeczne, wyzwalamy swój potencjał twórczy, ponieważ niejednokrotnie musimy „stworzyć postać”, nadać jej cechy, mówić jej językiem, wyobrazić sobie jej świat.
Podsumowując:
1) Zabawa to nie tylko ciekawy sposób uczenia się, ale także okazja sprawdzenia siebie samych.
2) W edukacji, żeby zabawa miała sens, musi mieć poważne założenia i metodyczne uzasadnienie, wówczas staje się pełnoprawną metodą.
3) Zabawa powinna być jednak, zwłaszcza w edukacji gimnazjalnej i ponadgimnazjalnej, stosowana z umiarem. Przy takich założeniach będzie rarytasem, a na taką lekcję czeka się z niecierpliwością i pamięta na długo.
Udanej zabawy:)
E z CTS
